Column Leo Fijen: Kruisje

Leo Fijen was tot november 2019 hoofdredacteur Levensbeschouwing bij KRO-NCRV daarna is hij deels met pensioen gegaan en zal hij als presentator aanblijven en adviezen geven aan de directie op het gebied van levensbeschouwing. In KRO Magazine schrijft hij wekelijks een column over zaken die hem opvallen of bezighouden.

Rituelen vragen niet wat je wilt, maar schrijven voor wat je moet. Daar kun je niet dankbaar genoeg voor zijn als je verdrietig bent en geen woorden meer kunt vinden. Trouwens, je kunt dan helemaal niets bedenken, je staat uit met alles wat in je zit. Tranen vertellen dan vaak het verhaal van je hart of armen die anderen om je heen slaan.

Zoiets schrijft Marjoleine de Vos in haar prachtige boekje over missen en herinneren. Deze schrijver, dichter en journalist verwoordt waarom liturgie bij een laatste afscheid zo’n godsgeschenk is. Je hoeft alleen maar mee te doen, aan te sluiten, je over te geven aan rituelen die al eeuwen mensen hebben gedragen.

Buiten de wereld en verdoofd door je eigen verdriet mag je dan toch delen in iets dat groter is dan jezelf: je wordt getroost. Als de woorden op zijn, mag je luisteren naar de engelen die je naaste dragen naar het paradijs. Als je niet weet hoe het verder moet en alle leven uit jou lijkt verdwenen, voel je het gewijde water ook over jou naast de baar besprenkeld worden en ontdek je weer dat je in al je verdriet geborgen bent in de palm van Gods eeuwige liefde.

Als je niet meer kunt bidden van diepe rouw, stijgt de wierook op als een gebed naar boven, naar de hemel. Als je overal donker ervaart, zie je rondom de baar van je dierbaren alleen maar licht en mag je geloven dat het ook Pasen mag worden in jouw leven.

Daar moest ik allemaal aan denken toen ik vorige week in Doesburg was bij het laatste afscheid van een lieve echtgenoot, broer, vader en grootvader. Het mooiste en meest troostende moest toen nog komen. Bij de zegen kwamen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen naar zijn dode lichaam toe en vormden een kring om de kist. Ze deden toen iets dat me diep ontroerde: ze tekenden een kruisje op zijn voorhoofd.

Zijn vrouw als eerste, want iedere avond voor het slapen gaan gaven ze elkaar een kruisje op hun voorhoofd. Meer dan 60 jaar lang, iedere dag. Om elkaar de liefde te verklaren en om die liefde te verbinden met Gods eeuwige liefde. Die liefde is door dat kruisteken bij het afscheid sterker dan alle dood.

Deze column van Leo Fijen staat in KRO Magazine 6. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.

Reageren? mailbox@kromagazine.nl of Postbus 23200, 1202 ED Hilversum